مهندسی محیط زیست از گرایشهای مهندسی عمران است که با استفاده از علوم آب و خاک، زیست شناسی و شیمی به توسعه راه حلهایی برای مشکلات زیست محیطی میپردازد. کاری که مهندسان محیط زیست انجام میدهند بسیار مهم است؛ زیرا کمک میکنند که دنیایی سالم تر و پاک تر داشته باشیم و شهرهایمان را برپایه محافظت از طبیعت و محیط زیست بسازیم.
تاریخچه
ریشههای این گرایش ازمهندسی عمران به ابتدای تمدن برمیگردد. از زمانی که مردم برای حفظ سلامت به آب پاک نیاز داشتند و مدیریت پسماند امر ضروری بود. پس از تحول صنعت، آلودگی آب و هوا و زبالهها افزایش یافتند. همچنین آب با انتقال بیماری به محصولات کشاورزی و حیوانات، موجب آلودگی مواد غذایی هم شد. بنابراین بهداشت عمومی به یکی از دغدغههای عمومی مهندسان عمران تبدیل شد. در ابتدا این رشته، مهندسی بهداشت نامیده میشد. اما با گذشت زمان و مشاهدهی تاثیرات این مهندسی بر سلامت طبیعت ، مهندسی محیط زیست نامیده شد. گرایش مهندسی محیط زیست برای اولین بار در سال ۱۳۶۹ دانشگاه تربیت مدرس وارد شد. این اولین حضور این رشته در ایران بود.
هدف
هدف از این رشته، آموزش افرادی است که دارای توانائیهای لازم جهت طراحی و نظارت برحسن اجرای پروژه های تخصصی در زمینه های مختلف مهندسی محیط زیست بوده و در ضمن قادر به انجام تحقیقات لازم جهت حل مسائل و مشکلات زیست محیطی کشور باشند. از جمله پروژه های تخصصی در زمینه های مختلف مهندسی محیط زیست کشور عبارتند از:
- شناخت و کنترل آلودگی منابع آب، خاک و هوا
- طراحی تاسیسات آب و فاضلاب شهری، روستایی و صنعتی
- کنترل آلودگیهای حاصل از مواد زائد جامد
- برنامه ریز و مدیریت اجرای طرحهای زیست محیطی
نقش و توانایی
مهندسین تربیت یافته این رشته قادرند با برخورداری از دانش علوم پایه قوی و درک عمیق از فنون و روشهای مهندسی، امر هدایت و اجرای پژوهشهای صنعتی بین رشتهای را عهدهدار شوند. در کنار به کارگیری مهندسین این رشته در بخش R&D صنایع، امکان ادامه تحصیل آنها در رشتههای سنتی مهندسی، به علت ماهیت چند رشتهای بودن آن فراهم است. امکان کار در چند دیسیپلین مهندسی در بازار کار رقابتی امروز، از توانائیهای برتر دانش آموختگان این رشته خواهد بود.
کارکردهای مهندسان در این رشته
کارکردهای مهندسان محیط زیست شامل تحقیقات و تدریس، برنامه ریزی ومدیریت پروژه، طراحی، ساخت و بهرهبرداری از امکانات، فروش و بازاریابی تجهیزات کنترل محیط زیست و اجرای استانداردهای زیست محیطی و مقررات هستند. مهندسان محیط زیست در دولت برای جلوگیری از حوادث بد زیست محیطی، مقررات را توسعه میدهند. برخی از مهندسان محیط زیست، راههایی برای کاهش اثرات باران های اسیدی، گرم شدن کره زمین، تولید گازهای گلخانه ای و استهلاک لایه ازن ارائه میدهند یا بررسی میکنند. آنها همچنین میتوانند ابزارها یا سازههایی را طراحی کنند تا در اندازه گیری یا بررسی چیز هایی که برای محیط زیست مضر هستند، کمک کنند. مانند گاز های گلخانهای خودروها. از دیگر کارکردهای مهندسان محیط زیست عبارتند از:
- آماده سازی، مرور و به روز رسانی گزارشهای مربوط به بررسی محیطی
- پروژههای طراحی منجر به حفاظت از محیط زیست، مانند تاسیساتی برای تبدیل ضایعات به انرزی مفید
- ارائه پشتیبانی فنی از پروژههای احیا محیطی
- تجزیه و تحلیل دادههای علمی و انجام بررسی های کنترل کیفیت
- بازرسی تجهیزات صنعتی و شهری و بارنامههایی برای تضمین انطباق با مقررات زیست محیطی
- مشاوره به شرکتها و ادارات دولتی جهت ساخت و سازهایی با کمترین آسیب به طبیعت
با بازار کار این رشته آشنا شوید
بازار کاری که این رشته به خود اختصاص داده است با توجه به توانایی های فردی تعیین می شود. هر اندازه مقدار توانایی ها و همچنین مهارت ها بیشتر باشد ، راحت تر می توان آینده شغلی را برای خود به وجود آورد .
فارغ التحصیل توانمند این رشته، فرصت های شغلی مناسبی در شرکت های دولتی، خصوصی و نیمه خصوصی مرتبط با وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، مؤسسه تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات خاک و حفاظت آبخیزداری، سازمان جنگل ها و شرکت های مشاوره منابع طبیعی دارد.